Author Archive for biofreak

Εξεταστέα ύλη της Β’ λυκείου

Αγαπητοί γονείς, μαθητές και μαθήτριες της Β’ τάξης του γενικού λυκείου,

στο πλαίσιο των αλλαγών και του νέου συστήματος εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, δόθηκε στη δημοσιότητα και απεστάλη στα σχολεία η ύλη του μαθήματος της βιολογίας.

Μερικές επισημάνσεις σχετικά με την ύλη είναι οι εξής:

1. Φέτος, η ύλη δεν είναι απλώς διδακτέα, αλλά και εξεταστέα, καθώς από αυτή θα προκύψει η τράπεζα θεμάτων του υπουργείου, στην οποία θα αξιολογηθούν τα παιδιά μας.

2. Τα θέματα στις προαγωγικές εξετάσεις προκύπτουν κατά 50% από τον διδάσκοντα και κατά 50% από την τράπεζα θεμάτων, κατόπιν τυχαίας επιλογής.

3. Η φετινή χρονιά είναι σημαντική, γιατί οι μαθητές θα κληθούν να επιλέξουν τον κύκλο σπουδών που θα ακολουθήσουν (θεωρητικό ή θετικό).

4. Σε ό,τι αφορά τους μαθητές και τις μαθήτριες που θα θελήσουν να ακολουθήσουν σπουδές σε επιστήμες υγείας (ιατρική, οδοντιατρική, φαρμακευτική κα.) ή σπουδές στη βιολογία και σε παρεμφερείς τομείς (πχ. βιοτεχνολογία), η εμβάθυνση στην ύλη της Β’ λυκείου κρίνεται απαραίτητη, καθώς πολύ σημαντικό μέρος της θα το συναντήσουν και στη Γ’ λυκείου, κυρίως στις εξετάσεις για την είσοδο τους στις επιθυμητές σχολές.

Με βάση τις παραπάνω παρατηρήσεις και συναισθανόμενοι τις νέες ανάγκες που δημιουργούνται, θα επιχειρήσουμε να εμπλουτίζουμε διαρκώς τη βάση δεδομένων της ιστοσελίδας μας με προτεινόμενα θέματα για τους μαθητές, αλλά και να δημιουργήσουμε ένα ψηφιακό βοήθημα που να καλύπτει τις ανάγκες τους.

Για οτιδήποτε χρειαστείτε, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας! Θα χαρούμε να απαντήσουμε στις ερωτήσεις σας.

Παρακάτω παραθέτουμε επισυναπτόμενο το αρχείο με την εξεταστέα ύλη.

Εξεταστέα ύλη Β λυκείου

Σύντομο quiz στη βιολογία γενικής παιδείας

5 ερωτήσεις από την ύλη των σελίδων 9 – 34.

1. Κυτταρικό τοίχωμα διαθέτει ο μικροοργανισμός που προκαλεί:
2. Ο βλεννογόνος του επιπεφυκότα:
3. Τα κύτταρα που παράγουν ιντερφερόνες έχουν μολυνθεί από
4. Το νόσημα που μπορεί να αντιμετωπιστεί µε αντιβιοτικά είναι:
5. Οι λοιμώξεις από τριχομονάδες:

 

Υπόδειγμα άσκησης στο κεφάλαιο 1 της βιολογίας κατεύθυνσης

Ένα τμήμα μορίου DNA αποτελείται από 500 νουκλεοτίδια, μεταξύ των οποίων αναπτύσσονται 570 δεσμοί υδρογόνου. Να βρεθεί ο αριθμός των νουκλεοτιδίων που περιέχουν καθεμιά από τις αζωτούχες βάσεις στο τμήμα αυτό του DNA.

Λύση…

Από τα δεδομένα της άσκησης γνωρίζω ότι:

  • Το μόριο είναι δίκλωνο, επειδή αναπτύσσονται δεσμοί υδρογόνου.
  • Ο αριθμός των νουκλεοτιδίων είναι NA + NT + NG + NC.

όπου NA ο αριθμός νουκλεοτιδίων με αζωτούχα βάση αδενίνη, NT ο αριθμός νουκλεοτιδίων με αζωτούχα βάση θυμίνη, NG ο αριθμός νουκλεοτιδίων με αζωτούχα βάση γουανίνη και NC ο αριθμός νουκλεοτιδίων με αζωτούχα βάση κυτοσίνη.

  • Λόγω του μοντέλου των Watson και Crick, NA = NT και NG = NC.

Οπότε, ισχύει ότι:

αριθμός νουκλεοτιδίων = 2 NA + 2 NG ή

2 NA + 2 NG = 500 [σχέση 1]

  • Μεταξύ των βάσεων αδενίνης και θυμίνης σχηματίζονται δύο δεσμοί υδρογόνου, ενώ μεταξύ γουανίνης και κυτοσίνης τρεις δεσμοί υδρογόνου.

Συνεπώς:

αριθμός δεσμών υδρογόνου = 2 × (ζεύγη Α-Τ) + 3 × (ζεύγη G-C) ή

αριθμός δεσμών υδρογόνου = 2 N+ 3 NG

Οπότε, προκύπτει ότι:

2 N+ 3 N= 570 [σχέση 2]

Αφαιρώντας κατά μέλη τη σχέση 1 από τη σχέση 2, προκύπτει ότι:

NA = NT = 180 και NG = NC = 70

…υπάρχουν σαύρες χωρίς πόδια που μοιάζουν με φίδια;

Έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε φίδια εκείνα τα ερπετά που σέρνονται με την κοιλιά στο έδαφος και σαύρες εκείνα τα ερπετά που σέρνονται ή περπατούν με τη βοήθεια μικρών ποδιών. Έχουμε, δηλαδή, συνηθίσει να χρησιμοποιούμε την ύπαρξη ή την απουσία ποδιών ως κριτήριο διαχωρισμού ανάμεσα στα φίδια και τις σαύρες. Η αλήθεια είναι πως το κριτήριο διαχωρισμού ανάμεσα στις δύο αυτές ομάδες οργανισμών δεν σχετίζεται καθόλου με τα πόδια. Σχετίζεται με άλλα μέρη του σώματος, όπως τα μάτια, τα αυτιά και οι φολίδες του δέρματος.

  1. Για την ακρίβεια, ενώ οι σαύρες έχουν βλέφαρα, τα φίδια δεν έχουν.
  2. Επίσης, ενώ οι σαύρες έχουν όργανα ακοής, τα φίδια δεν έχουν. Δηλαδή, τα φίδια είναι κωφά. Τα όργανα ακοής, που κληρονόμησαν από τους προγόνους τους, έχουν μετατραπεί σε όργανα αντίληψης δονήσεων.
  3. Τέλος, οι φολίδες των φιδιών είναι κατανεμμειμένες με τέτοιο τρόπο, ώστε να προσδίδουν στο ζώο μεγαλύτερη ευκινησία, ιδιότητα που δε διαθέτουν τόσο έντονα οι σαύρες.

Οι διαφορές δεν περιορίζονται στις παραπάνω, αλλά δεν υπάρχει λόγος να γινόμαστε κουραστικοί με λεπτομέρειες. Κατόπιν όλων αυτών, δε θα ήταν παράλογο αν ονομάζαμε σαύρες κάποια είδη ερπετών που δε διαθέτουν πόδια. Και είναι γεγονός ότι σε πολλά μέρη του πλανήτη, συμπεριλαμβανομενης της Ελλάδας, μπορούμε να συναντήσουμε άποδες σαύρες. Αν όντως έχουμε την τύχη να συναντήσουμε ένα ερπετό χωρίς πόδια, ίσως δυσκολευτούμε, λόγω απειρίας, να αποφασίσουμε αν πρόκειται για φίδι ή σαύρα. Είναι πολύ πιθανό να μπερδευτούμε και να κάνουμε λάθος. Ένα έμπειρο μάτι όμως, έχει την ικανότητα να κάνει το διαχωρισμό. Το μόνο που μπορούμε εμείς να πούμε με βεβαιότητα είναι πως αν συναντήσουμε ένα ερπετό με πόδια, αυτό αποκλείεται να είναι φίδι.