…υπάρχουν σαύρες χωρίς πόδια που μοιάζουν με φίδια;

Έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε φίδια εκείνα τα ερπετά που σέρνονται με την κοιλιά στο έδαφος και σαύρες εκείνα τα ερπετά που σέρνονται ή περπατούν με τη βοήθεια μικρών ποδιών. Έχουμε, δηλαδή, συνηθίσει να χρησιμοποιούμε την ύπαρξη ή την απουσία ποδιών ως κριτήριο διαχωρισμού ανάμεσα στα φίδια και τις σαύρες. Η αλήθεια είναι πως το κριτήριο διαχωρισμού ανάμεσα στις δύο αυτές ομάδες οργανισμών δεν σχετίζεται καθόλου με τα πόδια. Σχετίζεται με άλλα μέρη του σώματος, όπως τα μάτια, τα αυτιά και οι φολίδες του δέρματος.

  1. Για την ακρίβεια, ενώ οι σαύρες έχουν βλέφαρα, τα φίδια δεν έχουν.
  2. Επίσης, ενώ οι σαύρες έχουν όργανα ακοής, τα φίδια δεν έχουν. Δηλαδή, τα φίδια είναι κωφά. Τα όργανα ακοής, που κληρονόμησαν από τους προγόνους τους, έχουν μετατραπεί σε όργανα αντίληψης δονήσεων.
  3. Τέλος, οι φολίδες των φιδιών είναι κατανεμμειμένες με τέτοιο τρόπο, ώστε να προσδίδουν στο ζώο μεγαλύτερη ευκινησία, ιδιότητα που δε διαθέτουν τόσο έντονα οι σαύρες.

Οι διαφορές δεν περιορίζονται στις παραπάνω, αλλά δεν υπάρχει λόγος να γινόμαστε κουραστικοί με λεπτομέρειες. Κατόπιν όλων αυτών, δε θα ήταν παράλογο αν ονομάζαμε σαύρες κάποια είδη ερπετών που δε διαθέτουν πόδια. Και είναι γεγονός ότι σε πολλά μέρη του πλανήτη, συμπεριλαμβανομενης της Ελλάδας, μπορούμε να συναντήσουμε άποδες σαύρες. Αν όντως έχουμε την τύχη να συναντήσουμε ένα ερπετό χωρίς πόδια, ίσως δυσκολευτούμε, λόγω απειρίας, να αποφασίσουμε αν πρόκειται για φίδι ή σαύρα. Είναι πολύ πιθανό να μπερδευτούμε και να κάνουμε λάθος. Ένα έμπειρο μάτι όμως, έχει την ικανότητα να κάνει το διαχωρισμό. Το μόνο που μπορούμε εμείς να πούμε με βεβαιότητα είναι πως αν συναντήσουμε ένα ερπετό με πόδια, αυτό αποκλείεται να είναι φίδι.